Ratni film Hajrudina Krvavca iz 1972. godine, najpopularniji film partizansko-ratne tematike snimljen u socijalističkoj Jugoslaviji, i nakon pola veka predstavlja kulturološki fenomen.
Legenda o neustrašivom obaveštajcu Vladimiru Valteru Periću oživela je u ratnom filmu Hajrudina Šibe Krvavca „Valter brani Sarajevo“, koji je premijerno prikazan 12. aprila 1972. godine u sarajevskoj Skenderiji. Uz „Bitku na Neretvi“, ovo je najpoznatiji film koji je izašao izvan granica tadašnje države. Prema nekim slobodnim procenama, film su pogledale milijarde ljudi, jer je razvio neverovatnu popularnost u Kini.
Partizanski filmovi su bili jugoslavenski vesterni i sledili su obrasce popularnog američkog žanra. Za potrebe snimanja, u republičkim filmskim centrima spaljivala su se čitava sela, dizala oklopna mašinerija JNA, uz sveopštu mobilizaciju statista. Zavidnu produkciju Jugoslavija duguje filmofilu Josipu Brozu Titu, koji je u kinemtografiji prepoznao moćan alat za podgrejavanje ideologije, pre svega partizanskim filmom, koji je veličao ideale i tekovine antifašističke borbe. Omiljeni Titov glumac je bio Velimir Bata Živojinović, koji je nosio upravo naslovnu ulogu u filmu „Valter brani Sarajevo“.
Filmovi Hajrudina Šibe Krvavca svi odreda su bili partizanske tematike. U NOB-u je učestvovao još kao adolescent, kada je bio kurir ilegalcu Valteru Periću. Pedesetih je završio na Golom otoku, o čemu nikada nije govorio, a preminuo je 11. jula 1992. u opkoljenom Sarajevu. Poznanstvo s Perićem u film je pretočio 30 godina nakon Drugog svetskog rata.
Vladimira Perića Valtera, rođenog u Prijepolju, rukovodstvo NOP-a u Bosni i Hercegovini u leto 1943. godine uputilo je na službu u Sarajevo, gde je kao iskusan borac i poznavalac prilika u ovom gradu uspostavio ilegalni pokret i mrežu partizanske obaveštajne službe. Već za života je postao legenda i priče o njemu su postale svojevrstan fenomen, pa je bilo samo pitanje vremena kada će dobiti svoje mesto na velikom platnu. Ovaj film i sve oko njega je duboko ukorenjeno u popularnu kulturu, a replike iz filma se citiraju bez prestanka.
Vazduh trepti kao da nebo gori
Priču filma teško da ko ne zna. Nakon gubitka Beograda 1944. godine, Nemci pokreću operaciju Laufer koja se sastojala od dovlačenja goriva uz pomoć kojeg bi se vojska povukla s Balkana. Na tom putu stoji im nepremostiva prepreka, sarajevski pokret otpora kojeg predvodi misteriozni ilegalac Valter. Nemački obaveštajac Kondor (Dragomir Gidra Bojanić) ulazi u pokret otpora čineći da je upravo on Valter, dok pravi Valter (Velimir Bata Živojinović) otkriva nemački plan.
Reditej Andrej Aćin je 2012. godine snimio je dokumentarni film „Valter“, koji istražuje život originalnog Valtera i rekonstruira uspeh filma u Kini, kada je jugoslovenska delegacija krenula na turneju promocije života i borbe za slobodu heroja koji je poginuo na dan oslobođenja Sarajeva 1945. godine. U filmu se pojavljuje vremešni Velimir Bata Živojinović, objašnjavajući fenomen svetskog uspeha priče o Valteru i pečeta koji je kao takav ostavio na njegov život.
Film „Valter brani Sarajevo“ je jako lepo ostario. I danas se gleda s istim adrenalinom i pažnjom kao i pre pedeset godina. U njemu meci šište kao u vesternu, a akcione scene slede gotovo stripovsku estetiku priča o herojstvu i prijateljstvu. Predstavlja parafrazu misterioznog života i potrebu za kultom ličnosti koja može doneti spas. Valterov duh nikada nije napustio Sarajevo i dandanas predstavlja čudesnu silu, koja bi se mogla pojaviti odnekud i pobediti zlo. Mit je ponekad veći od stvarnosti, a Valteru Periću se dogodilo da postane filmska legenda i sinonim za jedan grad.
